جمهوری خودمختار نخجوان
نخجوان (به ترکی آذربایجانیNaxcivan ) شهرستانی در مرکز جمهوری خودمختار نخجوان آذربایجان است. این شهرستان از طرف شمال با شهرستان کنگرلی، از طرف جنوب با شهرستان بابک، از طرف شرق با شهرستان جولفا، از طرف غرب با جمهوری اسلامی ایران از طریق دریاچه سد ارس همسایه است.
شهرستان نخجوان یکی از شهر های قدیمی و شرق کشور آذربایجان می باشد و همچنین شهر نخجوان مرکز جمهوری خودمختار نخجوان و مرز مشترک با کشور ایران دارد و از زمان های قدیم مسیر رفت و آمد تجار ابریشم بوده است.
جمهوری خودمختار نخجوان در قسمت غرب جمهوری آذربایجان قرار دارد که با کشورهای ایران، ترکیه و ارمنستان همسایه است.
این شهرستان دارای یک بخش و پنج روستا می باشد که شهرهای جمهوری خودمختار نخجوان عبارت است از: بابک، شرور، شاهبوز، جلفا، اردوباد، صدرک و کنگرلی.
آثار تاریخی و جاذبه های متعددی دارد از جمله مقبره مومنه خاتون، غار اصحاب کهف، دریاچه آراز (ارس)، غار دوزداغ، حمام شرق، باغ گلستان، مسجد جمعه نخجوان و غیره می باشد. این منطقه به روایتی محل تولد حضرت نوح نامیده می شود و کلمه نخجوان نیز برگرفته از نوح چیخان (مخفف شده به نخچوان) می باشد.
رایج ترین روش برای رسیدن به شهر نخجوان از طریق شهر باکو، با هواپیما می باشد ولی از طریق زمینی جلفا و با استفاده از اتوبوس و خودرو شخصی هم می توان از راه ایران وارد شهر نخجوان شد.
و همچنین این شهر با مرز ترکیه حدودا دو ساعت فاصله دارد. و نزدیک ترین شهر ترکیه به نخجوان شهر ایغدیر می باشد.
البته هفتگی از شهر نخجوان توریستی برای شهر استانبول پرواز وجود دارد.
شهر نخجوان گردشگران مختلفی را از سایر کشور جذب کرده است که اکثریت را ایرانیان تشکیل می دهند.
جمهوری خودمختار نخجوان بخشی از جمهوری آذربایجان است که مرکز آن شهر نخجوان است. شهر نخجوان ۱۲کیلومتر مربع وسعت دارد و کل جمهوری از ۸شهر، ۸شهرستان و در حدود ۲۰۳روستا تشکیل شدهاست.
در ۹فوریه سال ۱۹۲۴میلادی نخجوان به صورت جمهوری خودمختار تأسیس شد. این جمهوری دارای یک شهر مرکزی «نخجوان» و هشت بخش مرکزی «اردوباد، جلفا، بابک، شرور، شاهبوز، سدرک و کنگرلی» است. این جمهوری خودمختار در جنوب قفقاز و شمال رود ارس واقع شده و از شمال و مـشرق مــحدود بــه جــمهوری ارمنستان از جنوب محدود بــه ایران و از غرب محدود به ترکیه است. طول مرزهای این جمهوری با «جمهوری ارمنستان» ۲۲۴کیلومتر، «جمهوری اسلامی ایران» ۱۶۳کیلومتر و «جمهوری ترکیه» ۱۲کیلومتر است. مساحت این جمهوری خودمختار ۵۵۰۰کیلومتر و شمار اهالی آن در سال ۱۹۸۳میلادی بالغ بر ۲۵۷۴۰۰نفر و در سال ۲۰۰۱میلادی تقریباً بالغ بر ۴۰۰هزار نفر تخمین زده شدهاست.
ویژگیهای توریستی
برای مسافرت به نخجوان احتیاج به ویزا دارید که در مرز جلفا با پرداخت 13 مانات (حدودا 13 دلار) می توانید وارد جمهوری خود مختار نخجوان آذربایجان شوید. بعد از عبور از مرز، تاکسیها منتظر شما هستند تا شما را به نخجوان برسانند. فاصله نخجوان تا مرز جلفا تنها ٤٠ کیلومتر است، جادهها هم از امنیت بالایی برخوردارند. از نظر شکل و شمایل ساختمانهای نخجوان و محیط شهری شبیه سایر شهرهای آذربایجانند اما تمیزتر و خلوتتر از آنها هستند. آب و هوای نخجوان نیمهخشک بوده، خصوصاً تابستانها آفتاب سوزانی دارد. اما زمستانها سخت و پر برف هستند، از این رو میتوان گفت که آب و هوای نخجوان تا حد خیلی زیادی شبیه به استانهای شمالغربی ایران است. بهترین وقت برای رفتن به نخجوان، تابستان و بهار است.
میگویند نخجوان مهد فرهنگ و تاریخ آذربایجان است، در لغت اما معنای نخجوان، نخستین استراحتگاه است. نخجوان تکهای جدا از آذربایجان است، از جمهوری آذربایجان دور افتاده و بین ایران و ارمنستان-که مناسبات سیاسیاش با آذربایجان چندان دوستانه نیست- قرار گرفته و در حقیقت به صورت یک جمهوری خودمختار اداره میشود. آذربایجان از طریق نخجوان با ترکیه هممرز میشود. این مرز کوتاه، برای آذربایجان اهمیت اساسی دارد و خیلی از مبادلات تجاری با ترکیه از طریق نخجوان صورت میگیرد.
به علاوه پروازهایی که از باکو به نخجوان انجام میشود نقشی اساسی در اقتصاد این منطقه بر عهده دارند. میگویند عمر نخجوان به دوران نوح میرسد، کشتیاش در نخجوان در هم شکسته و بعد در کوههای آرارات- نزدیک نخجوان- به گل نشسته. ممکن است این داستان را باور نکنید، اشکال ندارد، به هر حال غرض اینکه نخجوان عمری دراز دارد. این جمهوری خودمختار بر اساس معاهده ترکمنچای در ١٨١٨ میلادی از ایران جدا شد، بعدها هم ارامنه با تصرف مناطقی از آذربایجان موجب جداافتادگی این تکه از آذربایجان شدند. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بین ارمنستان و آذربایجان جنگ در گرفت و ارتباط زمینی نخجوان با آذربایجان قطع شد. نباید فراموش کرد که استان نخجوان چند شهر مهم علاوه بر مرکزش نخجوان، در خود دارد. اردوباد، جلفا، بابک، شرور، شاهبوز، سدرک و کنگرلی از این جملهاند. این جمهوری خودمختار در جنوب منطقهی قفقاز و شمال رود آراز (ارس) محصور شده، مساحتش ٥٥٠٠ کیلومتر مربع است و جمعیتش را در سال ٢٠٠١ بیش از ٤٠٠٠٠٠ نفر تخمین زدند.
مهمترین دیدنیِ نخجوان مقبره مومنه خاتون است که در واقع یک برج هشت ضلعی آجری است و تا حدود زیادی نماد شهر هم محسوب میشود. بعد از مقبره مومنه خاتون، مهمترین و شاید کنجکاوی برانگیزترین جاذبه دیدنی، غار اصحاب کهف است، بله. درست است شما در نخجوان هستید شهری که کشتی نوح در آن در هم شکشته و اصحاب کهف در آن خوابیدهاند! از لحاظ موزه نخجوان چیزی کم ندارد، موزهی قوچهای سنگی، موزه فرش، موزهی حیدر علیاف رییس جمهور پیشین آذربایجان هر نوع سلیقهای با هر علاقهای را علاقهمندان به سنگ، علی الخصوص قوچهای سنگی، علاقه مندان به فرش و علاقهمندان حیدر علیاف اغنا میکنند.
اجناس بازار در نخجوان ترکیبی است از کالاهای ترک، روسی و طبق معمول چینی! بازار ٥٧ یک بازار روباز است که به صورت غرفهای تقسیمبندی شده است و هر روز جز یکشنبه دایر است، در بیرون این بازار هم میوه و سبزی و ماهی میفروشند. در نخجوان بازار مدرن هم پیدا میشود. مرکز تجارت مهمترین، مدرنترین و بزرگترین پاساژ در نخجوان است و در طبقهی بالایش، هتل تجارت واقع شده. الیش وریش (خرید و فروش) هم فروشگاهی است که صرفاً کالاهای تولید ترکیه -عمدتاً خوراکی- میفروشد و قیمتهایش هم با داخل ایران فرق چندانی ندارد. برای جابهجایی در سطح شهر، بهترین وسیله تاکسی است که همیشه هم در دسترس است. نرخ تاکسیها مصوب و ثابت بوده و برای جابهجایی درون شهری مبلغی ثابت می پردازید. از لحاظ امکانات نیز، در تمام شهر صرافی، دستگاه خودپرداز و کافینت بیشتر از حد مورد نیاز پیدا خواهید کرد.
منبع: وب سایت رسمی جمهوری آذربایجان
ترجمه: گروه اولدوز توریسم