جامعه عشایری یادگارانی از تاریخ درخشان و پرافتخار این سرزمین كهن سال با قدمتی نزدیك به 12000 سال است. شاهسون ها جزء ایلات و طوایف عشایری ترك تبار و ترك زبان ایران هستند. از نظر پیشینه تاریخی، نیاكان این گروه عشایری به ترکان اوغوز می رسد که در زمان های گذشته دارای حکومتی پایدار در اطراف دریای خزر بودند.
عشایر شاهسون اردبیل دومین و به قولی سومین ایل بزرگ كشور می باشد. شاهسون ها دارای زندگی سنتی ایلی بوده و قشلاق آنها دشت زیبای مغان و ییلاق آنها دامنه های کوه ساوالان(سبلان) در مشکین شهر می باشد. شغل اصلی این ایل دامپرورری بوده و یكی از بهترین نژاد گوسفند موجود در كشور به نام نژاد مغانی و زیستگاه اصلی شتر دوكوهانه را در خود جای داده است. همچنین این ایل دارای فرهنگ سنتی و غنی بوده و صنایع دستی آنها مثل ورنی از شهرت جهانی برخوردار است. ایل شاهسون یك اتحادیه طوایف است كه در زمان شاه عباس صفوی از ادغام تعدادی از طایفه های مغان ایجاد شد. شاهسون به زبان ترکی آذربایجانی به معنای شاهدوست است.
نام طوایف این عشایر بیشتر به «لو» ختم میشود از قبیل سرخان بیگلو، کورعباسلو، جعفرلو، مغانلو و... .
عشایر پیرامون شهر اردبیل (محال كوههای باغ رو).
شاهسونهای مشكین شهر و دشت مغان.
عشایر كوههای قرهداغ و دامنه سبلان.
عشایر پیرامون شهر اردبیل را میتوان به 12طایفه بخش كرد كه عبارتند از فولادلو، یورت چی دورسن خواجه لو، پاشاخانلو، آلارلو، بیگلو، جهان خانملو، رضابیگ لو، خامسلو، بیگ باغلو، قزآتلو، تكله،طالش مكاییللو.
كوچ این عشایر از قشلاق، 40 روز از بهار رفته آغاز میشود كه 10 تا 15 روز طول میكشد تا به سرزمین ییلاقی خود یعنی كوههای اطراف باغ رو برسند و قشلاقشان مسجدلو، قیزقلعه سی، و آنقوت لارشهرستان گرمی است.
شاهسونهای مشكین شهر از سه ایل و 30 طایفه تشكیل یافتهاند و ییلاقشان از نزدیكیهای شهرستان اهر تا كوهها و دامنههای سرسبز سبلان گسترده است و قشلاقشان دشت مغان است و بخشی از آنها در قشلاق زیرآلاچیق و برخی درساختمانها زندگی میكنند، اما در ییلاق زیر همان آلاچیقهایی كه برپا كردهاند، زندگی میكنند.
شاهسونها بیشتر دامدارند و معیشتشان از راه دامداری تأمین میشود و قسمت كمی از آنان به شغل زراعت و كشت و زرع مشغولاند.
آنها قبل از اینكه به محل تابستانی خود بروند، در اوایل خرداد ماه به عنوان جایگاه بهاری در دامنههای كوه سبلان آلاچیق برپا میكنند و در ماههای تیر و مرداد به بالای كوه سبلان میروند و در شهریور ماه دوباره به محل بهاری دامنههای كوه سبلان مراجعه كرده و در اوایل آبان ماه در نزدیكیهای مغان چون ارشق، تازه كند و... دوباره آلاچیق برپا میكنند و چند روزی آنجا كه محل پاییزشان است، اتراق میكنند و سپس به محل زمستانی خود یعنی مغان نقل مكان میكنند و تا اواخر فروردین ماه آنجا به سربرده و نیمههای اردیبهشت ماه از محل زمستانی كوچ میكنند.
طایفه تکله، طایفه قوجابیگلو، طایفه جعفرلو، طایفه هومونلو، بیگدلو، طایفه مغانلو، طایفه گیگلو، طایفه شاهعلی گبلو، طایفه ساریخان بگلو، طایفه حاج خواجه لو، طایفه اودلو، طایفه مرادلو، طایفه تالیش میکائیلو، طایفه دمیرچی، طایفه بگ باغلو، طایفه مستال بگلو، طایفه سروانلار، طایفه آلبابالو، طایفه جلودارلو، طایفه بندآل بگلو، طایفه گوردلار، طایفه حسین نکلو، طایفه رضابگلو، طایفه اجیرلو، طایفه ساری گبلو، طایفه ساری نصیرلو، طایفه، طایفه پیرایواتلو، طایفه خلیفه لو، طایفه دورسون خواجه، طایفه بالابیگلو، طایفه ی الارلو، طایفه زرگر و طایفه کورعباسلو
برای اطلاع از شرایط تورهای عشایر دشت مغان به این آدرس مراجعه کنید یا با شماره تلفن 66890689-021 تماس بگیرید.
نوشتن دیدگاه