آتشكده آذربایجان – شهر باكو
آتشکده باکو در 30 کیلومتری شهر باکو، در بخش جنوب شرقی شبه جزیره آبشرون و حومه شهر سوراخانی قرار دارد. در کشور آذربایجان به این بنا آتشگاه میگویند.
پیدایش آتشکده: شبه جزیره آبشرون که در غرب دریای خزر جای دارد میدانی نفتی بزرگی است که با روزنه هایی، گاز طبیعی متصاعد شده از این میدان نفتی را به بیرون هدایت میکند و اگر شعلهای به آن نزدیک میشده آتش زبانه میکشیده است. آتشکده به طور متوسط حدود 15000 دیدارکننده در سال دارد. از سال 1998 میلادی برای افزون شدن به فهرست میراث جهانی نامزد شده است.
ساختمان آتشکده: ساختمان آتشکده از بیرون یک پنج ضلعی است با دیوارهای پیرامون آن و یک ورودی مرکزی که در بالای آن مانند معماری بومی آبشرون اتاقی برای میهمانان با نام بالاخانه درست شده است. در حیاط مرکزی بنایی چهارگوش گنبددار وجود دارد و پیرامون حیاط اتاقهایی برای راهبان. کتیبههایی به خط سانسکریت بالای اتاقها روی سنگ حک شده است. بنای چهارگوشی که در وسط حیاط قرار دارد چهارتاقی گنبدداری است که اینک آتش زیر گنبد به صورت مصنوعی و از طریق لولههایی که به آن وصل شده روشن است. اما در نقاشیهای قدیمی که از آتشکده وجود دارد آتش از چهار ستون کوتاه روی بام نیز شعله ور بوده است. با فاصله اندکی از چهارتاقی آتش دیگری وجود دارد که گفته میشود برای سوزاندن جسد درگذشتگان بوده است. اتاقهای پیرامون حیاط به صورت موزهای درآمده که راهبان ساکن آنها به صورت مجسمههای مومی به نمایش درآمدهاند. مجسمهها باتوجه به نقاشیهای قدیمی و شرحی که دیدارکنندگان از آتشکده دادهاند ساخته شدهاند، در یکی از اتاقها یک عابد در حال ریاضت کشیدن به شیوه مرتاضها است و در جایی دیگر عابدی درحال گرفتن پول از یک بازرگان است.
نامدارانی که از آتشکده دیدار کردهاند: نامدارانی که از آتشگاه دیدار کردهاند عبارتند از: نویسنده فرانسوی آلکساندر دوما (پدر)، شیمیدان روس دیمیتری مندلیف، جهانگرد آلمانی ای.کمپفر، نقاش روس و. ورشاگین، جهانگرد فرانسوی ف. ویلو، دانشمندب.دورن، جهانگرد بلژیکی ارنست اورسل (1882)
آتشکده یا معبد هندوها: بدون تردید از زمان ساخت تا نابودی معبد به هنگام هجوم تازیان از این بنا به عنوان آتشکده استفاده شده است اما در دوباره سازی و استفاده از بنا در سدههای 17 و 18 میلادی به نظر میرسد هم هندوان و هم زرتشتیان از آتشکده استفاده کردهاند. دیدارکنندگانی که در طول دو سده از آتشکده دیدار کردهاند گزارشهایی نوشتهاند که استفاده دو آیین از آتشکده را نشان میدهد: در سال 1876 میلادی جیمز برایس گزارش کرده است که انجمن زرتشتیان بمبئی حامی مالی آتشکده بودهاند و در سال 1882 میلادی ارنست اورسل از زایران زرتشتی نام میبرد اما در سال1925 میلادی موبد زرتشتی که از بمبئی عازم آذربایجان شده است و جیوانجی جمشیدجی مودی نام دارد گزارش داده است که نه تنها من بلکه هر که کمی با برادران هندو آشنا باشد میداند که این معبد برای ستایش خدای آتش هندوان یعنی آگنی است.
آتشکده باکو و گشت های ایرانی: متاسفانه دیدار از آتشکده باکو در فهرست عمومی گشتهای آژانسهایی که برای ایرانیان برنامهریزی میکنند جای ندارد. چنانچه قصد دارید به کشور آذربایجان بروید از آژانس بخواهید تا دیدار از آتشکده را در برنامه جای دهد.
نوشتن دیدگاه