مشاهیر ترکیه
آتا تورک
ترکها مصطفی کمال پاشا را پدر ترکیه مدرن میدانند. آنچه از پوشش و رفتار اروپایی در ترکیه امروزی وجود دارد، حاصل دسترنج آتاتورک و مبارزات وی است. وی یک نظامی به تمام معنا بود که از سقوط استانبول در برابر تهاجم انگلیس و فرانسه جلوگیری کرد، امپراتوری عثمانی را به پایان رساند و اولین رئیس جمهور ترکیه شد. آتاتورک در سال ۱۹۳۸ میلادی بر اثر بیماری کبدی در حالی که هنوز ۶۰ ساله هم نشده بود از دنیا رفت. آرامگاه وی در آنکارا قرار دارد. در تمامی اسکناس ها از چهره ایشان استفاده شده است.
یونوس امره
یونوس امره از شاعران بهنام ترکیه و از اهالی تصوف بود. از اشعار وی چنین برمیآید که مخاطب آن مردم کوچه و بازار و عشایر بودهاند. امره شاعری انسانگرا بود. اهل ادب مولانا را شاعر طبقات تحصیل کرده و امره را شاعر مردم پسند فولکور ترکیه میدانند. قبل از انقلاب گزیدهای از اشعار ارزشمند این شاعر بزرگ به زبان فارسی ترجمه شد که اکنون در دسترس نیستند. اسکناس دویست لیری مزین به چهره ایشان هست.
مصطفی ایتری
بوهوریزاده مصطفی ایتری افندی موسیقیدان برجسته ترکیه است که فعالیتش به دوران عثمانی بازمیگردد. او علاوه بر آهنگسازی، شاعر و خواننده هم بود. او را استاد موسیقی کلاسیک ترکیه میدانند. ایتری در طول عمر پرکارش هزاران اثر خلق کرد، اما در حال حاضر تنها ۴۰ اثر از آثار او باقیمانده است. لقب او را به دلیل علاقهای که به باغبانی و گل و گیاه داشت ایتری گذاشتند. ایتری گلی خوشبو به رنگ صورتی است. اسکناس یکصد لیری مزین به چهره ایشان هست.
فاطما عالیه تاپوز
فاطما عالیه را به قلمش میشناسند. او فعال حقوق زنان، مترجم، نویسنده و روزنامهنگاری برجسته بود که به عنوان اولین رماننویس زن در تاریخ ترکیه شناخته میشود. در کل زمان حکومت امپراتوری عثمانی تنها یک زن نویسنده وجود داشت که آن هم عالیه بود. او از زنان شیکپوش و پیشتاز بود و در طول عمر همواره با لباسهای اروپایی در انظار عمومی ظاهر شد. آثار او به عربی، فرانسه و انگلیسی ترجمه شدهاند. عالیه تاپوز در سالهای پایانی عمر خود برای درمان چندین بار به فرانسه سفر کرد و سرانجام در سال ۱۹۳۶ میلادی در سن ۷۳ سالگی درگذشت. اسکناس پنجاه لیری مزین به چهره ایشان هست.
معمار کمالالدین
احمد کمال الدین که به دلیل شغلش به او معمار کمالالدین میگویند، از معماران برجسته اواخر امپراتوری عثمانی است. وی مدرک معماری خود را از دانشگاه فنی استانبول دریافت کرد و پس از آن برای ادامه تحصیل به آلمان رفت و موفق به کسب مدرک معماری حرفهای از دانشگاه فنی برلین شد. استعداد، خلاقیت و اعتمادبهنفس سه ویژگی ممتاز کمالالدین بود. او در بازسازی و احیای بسیاری از ساختمانهای قدیمی ترکیه نقش داشته است. اسکناس بیست لیری مزین به چهره ایشان هست.
پروفسور کاهیت ارف
کاهیت ارف ریاضیدان ترک است که با حل قضیهای که به نام خودش نامگذاری شد (Arf) شناخته میشود. او پس از اتمام دبیرستان با دریافت بورسیه از وزارت آموزش ترکیه برای تحصیل به فرانسه رفت. ارف تا پایان عمر به پاس زحماتش در حل مسائل پیچیده ریاضی جوایز متعدد بینالمللی و داخلی دریافت کرد. هر سال گروه فنی ریاضی دانشگاه خاورمیانه برای بزرگداشت او سخنرانی ویژهای برگزار میکند. اسکناس ده لیری مزین به چهره ایشان هست.
پروفسور آیدین ساییلی
تاریخشناس سرشناس ترک، آیدین ساییلی در سال ۱۹۱۳ در استانبول متولد شد. وی توانست در ملاقاتی با آتاتورک و با پشتیبانی وی بورس دانشگاه هاروارد را دریافت کند. سپس برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و در سال ۱۹۴۷ در رشته تاریخ علم از دانشگاه هاروارد مدرک PHD خود را دریافت کرد. ساییلی به صورت تخصصی به تاریخنویسی در رشته ریاضیات مشغول بود. اسکناس پنج لیری مزین به چهره ایشان هست.
سایر مشاهیر تورکیه:
نویسندگان
الیف شفق
اورهان پاموک
عزیز نسین
یاشار کمال
ضیاء گوکالپ
عصمت اوزل
ناظم حکمت
خوانندگان
احمد کایا
بولَنت اَرسوُی
کایاهان
مصطفی ساندال
ابراهیم تاتلیس
ذکی مورن
باریش مانچو
تارکان
سزن آکسو
آجدان پیکان
ابرو گوندش
محسون كرمزيگول
گلبن ارگن
سیبل جان
هولیا افشار
امراه
اوزجان دنیز
آلیشان
معزز ارسوی
صدا سایان
پتک دینچوز
گوکهان اوزن
نیلوفر
چلیک
پینار آیلین
ابرو دستان
ابرو یاشار
اورهان گنجه بای
آشکین نور
دنیز سکی
گردآوری و ترجمه: گروه اولدوز توریسم
نوشتن دیدگاه