اطلاعات عمومی
موقعیت و وسعت:
این استان دارای دو ناحیه کوهستانی و دشتی می باشد. منطقه کوهستانی آن در شمال استان قرار دارد و دهستانهای الموت , رودبار و قسمتی از کوهپایه اقبال پشگلدره را در بر می گیرد. در همین ناحیه, بخشی از رشته کوه البرز از بخش شمال غربی و از استان گیلان به طرف جنوب غربی در داخل استان قزوین کشیده شده است. سیالان و الموت دو قله از قله های معروف کوهستان های بخش غربی البرز می باشداین استان دارای سه شهرستان به نامهای قزوین, تاکستان و بوئین زهرا· و 10 بخش و 12 شهر و 37 دهستان و 936 آبادی دارای سکنه می باشد.
آب و هوا:
آب و هوای شهر قزوین بخاطر هم جواری با رشته کوههای البرز از ناحیه شمال در تابستان خنک و در زمستان سرد است. میزان بارش شهر قزوین سالانه ۳۰۲ میلیمتر در سال است.
ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی
دین و زبان:
زبان رایج مردم شهر قزوین فارسی میباشد. در سفرنامه ادوارد براون به نام "یک سال در میان ایرانیان" زبان غالب مردم قزوین نیز فارسی ذکر شدهاست.
مردم قزوین در گفتگوهای ساده با گویش ویژه قزوینی سخن میگویند که مبنی بر گشایشه گرایی در انتهای الفاظ است و دربسیاری ازواژگان، گفتار بمانند نوشتار روی میگیرد.در واقع گویش مردم این شهر گونهای از پارسی اصیل و باستانی ایران است و معمولاً بدون شکستن الفاظ.
قبل از ورود اسلام به این منطقه دین آنان زرتشتی بوده است تا جایی که گفته میشود· بنای اولیه مساجد نخستین شهر قزوین بر روی آتشکده ساخته شده است. بعد از اسلام تا زمان ورود صفویه به قزوین مذهب سنی در شهر، مذهب غالب بوده· ولی با آغاز حکومت صفوی مذهب شیعه در قزوین به سرعت روبه گسترش نهاد و امروزه· مذهب مردم قزوین شیعه دوازده امامی می باشد.
در حال حاضر چند خانواده آشوری، ارمنی و زردشتی نیز در قزوین ساکن می باشند که در گذشته تعداد آنها بیشتر بوده تا جایی که آنها در قزوین دارای سه کلیسا بودند
صنایع دستی:
فرش بافی
فرش بافت قزوین از نفیس ترین فرشهای بافته شده ایران می باشد كه متأسفانه بافت آن فراموش شده است و تنها تعدادی از آنها در موزه ها و مجموعه های شخصی دیده می شود از ویژگیهای این فرش تنوع كاربرد رنگ و نقش می باشد.
گلیم بافی
این هنر تقریباً در تمامی روستاهای قزوین رایج است از مراكز مهم بافت گلیم می توان به رودبار الموت، رودبار شهرستان، ارداق و ضیاء آباد اشاره كرد.
جاجیم بافی
این هنر در استان قزوین از سابقه نسبتاً طولانی برخوردار است در اكثر روستاهای این استان جاجیم بافی رایج بوده است، اما متأسفانه اكثر كارگاههای آن از چرخه تولید خارج شده است. مواد اولیه بافت جاجیم پشم است كه معمولاً توسط زنان روستا تهیه می شود زنان در مواقع بیكاری علاوه بر پشم چینی آنها را توسط مواد محلی و گیاهی رنگ می كنند. لازم به ذكر است كه امروزه از كامواهای رنگی در جاجیم بافی استفاده می كنند روستائیان در فصول بیكاری كه پاییز و زمستان است كارگاه جاجیم را در داخل اتاق بر پا می دارند و عشایر از اوایل بهار و اواخر زمستان در فضای باز به جاجیم بافی می پردازند.
پن بافی (نوار بافی)
در گذشته پن را با نخهای ابریشمی می بافتند لیكن امروزه از نخهای نایلونی نیز استفاده می كنند انواع نقوشی كه بر روی پن می اندازند عبارتند از چهل· چپر، چشم بلبل یا بیست و نه چپر، چشم خروس یا بیست و هشت چپر، هشت چپر یا مار پیچ یا نیم مداخل.· در گذشته بافت پن یا نوارهای تزئینی لباس در منطقه رودبار شهرستان و الموت بسیار رایج بوده است.
موج بافی
موج نوعی دست بافته سنتی است كه هنوز در برخی از مناطق· بافت آن رواج دارد رونق این هنر مانند سایر صنایع دستی منطقه با رواج استفاده از مصنوعات كارخانه ای كه هم ارزانتر و هم متنوع ترند، كم رنگ تر شده است دستگاه موج بافی قابلیت بافت پارچه های ظریف جهت تهیه البسه و تولید پارچه های ضخیم تر كه بیشتر از آن به عنوان پتو، روكرسی، روفرشی، پرده، ملحفه و جا نماز استفاده می شود را دارا ست.
گلابتون دوزی
در قدیم میان طبقات متوسط و اعیان معمول بود وقتیكه دخترها را می خواستند به خانه بخت بفرستند بعضی از لوازم شخصی عروس از جمله جعبه لوازم آرایش، جای شانه، كیف پول، جای مهر و … را با این هنر تزئین می كردند. این هنر مانند سوزن دوزی می باشد با این تفاوت كه به جای نخ از مفتولهای بسیار نازك طلائی· و یا برنجی استفاده می كردند.
نم نم دوزی
اشیاء مختلف تهیه می كردند اشیائی مانند كیسه پول، جای قیچی، جای شانه، سرمه دان، جای مهر و …. این مهره ها با ظرافت و دقت كنار هم چیده می شوند.· در قزوین با استفاده از مهره های بسیار ریزی (كه تركها به آن منجوق می گویند
گیوه دوزی (گیوه كشی)
جمله مراكزی كه این صنعت رایج است شهر های قزوین و تاكستان است. در حال حاضر گیوه های تولیدی این استان با گیوه هایی كه در یزد، آباده و كرمانشاه می دوزند كمی تفاوت دارد و آن اینكه در این استان كف گیوه ها پلاستیكی و یا چرمی است (شیوه ای كه از پارچه های كهنه و نوارهای چرمی ساخته می شود) و در گیوه های موسوم به ملكی كاربرد دارد در این استان تولید نمی شود
جاذبه های توریستی
جاذبه های مهم:
بناها و مناطق تاریخی قزوین
قلعه حسن صباح در الموت
عمارت چهل ستون قزوین
گراند هتل قزوین
مسجد جامع قزوین
عمارت شهرداری
دروازة تهران
درب کوشک
حمام صفا
حمام قجر
بازار قزوین
آب انبار سردار
بقعه حمدالله مستوفی
مسجد النبی قزوین
مسجد حیدریه قزوین
مناطق گردشگری
منطقه باراجین
روستای رزجرد
رستورانها و مراکز خرید
رستورانها:
رستوران آراز: شهر صنعتی البز، فلکه میرداماد، نبش فلکه
رستوران بهاران: قزوین، محمدیه، مجتمع بهاران
رستوران نمونه: قزوین، خیابان بوعلی سینا، نبش تقاطع فردوسی