اطلاعات عمومی
موقعیت و وسعت:
استان سمنان یکی از استانهای کشور ایران است. مرکز آن شهر سمنان است. مساحت این استان برابر با ۹۷٬۴۹۱ کیلومتر مربع که ۹٫۵ درصد مساحت کل کشور را شامل میشود. این استان از نظر مساحت ششمین استان ایران است.
این استان از جانب شمال به استانهای خراسان شمالی، گلستان و مازندران، از جنوب به استانهای یزد و اصفهان، از مشرق به استان خراسان رضوی و از مغرب به استانهای تهران و قم محدود است
آب و هوا:
آب و هوای این شهر در تابستان گرم و در زمستان نسبتاً سرد میباشد. بارندگیهای این شهر در فصول سرد سال صورت میگیرد و میزان متوسط بارندگی سالانه آن ۱۴۰ میلیمتر میباشد. متوسط درجه حرارت سالانه ۷/۱۷ درجه سانتیگراد است و این در حالی است که حداکثر مطلق حرارت ۵/۴۴ درجه سانتیگراد و حداقل مطلق ۴/۶- درجه سانتیگراد گزارش شده است. همچنین متوسط تعداد روزهای یخبندان در طول سال در حدود ۴۸ روز میباشد.
ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی
دین و زبان:
نژاد مردم سمنان آریایی است و به زبان سمنانی سخن میگویند.
تقریباً تمامی مردم این استان مسلمان و پیرو مذهب شیعه هستند. بر پایه سرشماری سال ۱۳۸۵ از ۵۸۹٬۷۴۲ نفر جمعیت استان ۵۸۶٬۲۹۷ نفر مسلمان، ۲۹ نفر زرتشتی، ۳۲۹ نفر مسیحی، ۱ نفر کلیمی، ۶۴۵ نفر سایر و ۲۴۴۱ نفر اظهار نشده در استان زندگی میکنند. (برخی از مهاجرانی که در حال حاضر در سمنان ساکن هستند پیرو مذهب تسنن میباشند و همچنین درصدی از پیروان بهائیت بهویژه در شهرستان سمنان سکونت دارند
صنایع دستی:
استان سمنان از مراکز قابل توجه صنایع دستی کشور است. در این استان انواع صنایع دستی نظیر قالیبافی، گلیم بافی، نمدمالی، سرامیک و سفالسازی و... وجود دارد که هر یک از آنها سوغاتی گرانقدر برای بازدیدکنندگان از استان به شمار میآیند. مهمترین صنایع دستی استان عبارتاند از:
قالیبافی:
قالیبافی و تولید قالی و قالیچه از دیرباز یکی از تولیدات مهم استان سمنان به شمار میرفتهاست. این منطقه که در دوران قبل، دارای استادان زبردست قالیباف و طراح نقش قالی بود و قالیها و قالیچههای ارزنده از دارهای آنان به عمل میآمد. شهرستان مهدیشهر و شهرستان شاهرود از مراکز مهم تولید قالی و قالیچه در استان سمنان به شمار میروند.
گلیم بافی: روستاهای شهرستان گرمسار، سمنان و روستاهای کندو، خیج و رضاآباد شاهرود از مراکز تولید اصلی گلیم در استان سمنان هستند.
نمد مالی: یکی دیگر از صنایع دستی که قدمتی دیرینه در استان سمنان دارد، نمد مالی است. وضعیت فعلی تولید نمد در استان سمنان از نظر کمی و کیفی بسیار مطلوب است و مراکز تولید نمد در استان، شهرستان سمنان، دامغان و روستای ابرسیج شاهرود است.
چاپ قلمکار: مهمترین مرکز چاپ قلمکار در استان در شهرستان دامغان قرار دارد که ماهانه انواع رومیزی پرده و سفره و سایر محصولات قلمکار تولید و برای صدور به خارج از کشور آماده میکند.
سفالگری و سرامیک: صنعت سفالگری در استان سمنان از پیشینه معتبر برخوردار است. به طوری که دکتر اریک اشمید هنگام حفاری در اطراف دامغان امیدوار به کشف شهر افسانهای هکاتوم پلیس یا شهر صد دروازه بود، به مجموعهای از بهترین فراوردههای صنعتگران دو تا سه هزار سال قبل از میلاد مسیح دست یافت. این فراوردهها شامل کوزههای بزرگ به اشکال هندسی و دارای لعاب قهوهای روشن و کرم بودند. در سالهای اخیر، راه اندازی واحدهای آموزش سفالگری و سرامیک در شهرهای سمنان و شاهرود موجب احیا و رشد بیشتر این صنعت در استان شد. در حال حاضر سفالگران استان سمنان در کارگاههای سفالگری و سفال سازی در سطح استان به ساختن گونههایی ارزشمند سفال مشغولند.
دستبافها: دستبافی شامل تولید پردههای سنتی و هنری و حوله و شال گردن و پارچههای متقال زیر ساخت قلمکار است که در استان رایج است. علاوه برآن جاجیم، چادر شب، پلاس و چوقا (چوخا) که عمدتاً توسط روستائیان و عشایر تولید میشود، از دیگر صنایع دست باف مردم استان است. شهرستان سمنان به ویژه سرخه، شهرستان مهدی شهر بویژه شهر مهدیشهر و روستای فولادمحله و روستاهای شهرستان دامغان و روستاهای بسطام از مراکز تولیدات جاجیمچه و دستباف استان به شمار میروند.
جاذبه های توریستی
جاذبه های مهم:
از بنای تاریخی مهم آن میتوان:
مسجد جامع، حمام حضرت (موزه)، مسجد امام، دروازه ارگ، بازار سرپوشیده شیخ علاءالدوله، كاروانسرای نوشیرانی و شاه عباسی آهوان، لاسگرد و قلعه سارو و مقبره پیغمبران را نام ببریم. در شمال این شهر مهدیشهر و شهمیرزاد قرار دارد كه عشایر سنگسری تامین كننده قسمت مهمی از گوشت و لبنیات كشور به شمار میروند و از نظر آب و هوا، این مناطق سرسبز و خرم با آب و هوای خنك ودلچسب است كه خود شهرهای یاد شده دارای مناطق خوش اب و هوای دیگری نیز میباشد.
دروازه ارگ سمنان : این دروازه در تقاطع خیابانهای آیت الله طالقانی و شیخ فضل الله نوری سمنان واقع شده است كه یكی از آثار تاریخی و با ارزش و زیبای سمنان می باشد. دروازه ارگ در زمان سلطنت ناصر الدین شاه قاجار از سال 1300 تا 1305 هجری قمری (1258 تا 1263 هجری شمسی) بنا شد
مسجد جامع سمنان: مسجد جامع سمنان یكی از كهن ترین آثار تاریخی به جامانده از دوران اسلامی این شهر می باشد كه در واقع نشانگر رشد و نبوغ هنر معماری مردم این شهر به شمار میرود
منار مسجد جامع: منار مسجد جامع سمنان یكی از زیباترین منارهای تاریخی استان به شمار میرود كه در گوشه شمال شرقی مسجد جامع قرار دارد.
مسجد امام خمینی(ره): این مسجد در مركز شهر سمنان واقع شده است. این مسجد دارای چهار در بزرگ از چهار سمت میباشد. درهای شمال جنوبی و شرقی دارای هشتی (معمولابه شكل دالان و دهلیز) هستند. بالای درهای شمالی و شرقی، تزئینات مقرنس كاری گچی زیبا پشت بغلهای كاشی كاری شده وجود دارد. در هشتی های شمالی، جنوبی و شرقی تاقهای آجری گنبددار با تاقنماهای متعدد كاشیكاری شده مشاهده می شوند.
كارونسرای شاه عباسی لاسگرد-سمنان: این كاروانسرا در روستای لاسگرد(لاسجرد) سمنان واقع شده است و ساختمان آن مربوط به زمان شاه عباس اول صفوی میباشد. این كاروانسرا دو ایوانی است كه اطراف آن را 24 حجره احاطه نموده است
قلعه های سارو سمنان: این قلعه ها در ده كیلومتری شمال شرقی سمنان در نقطه ای كوهستانی بنام سارو واقع شده است. بر اثر گذشت زمان قلعه شمالی تا اندازهای ویران شده و خالی از سكنه است.
یوز پلنگ آسیایی: یوز پلنگ ارزشمندترین گونه جانوری ایران است. یوزپلنگ كه از خانواده گربه سان میباشد تیزروترین جانور جهان است و سرعت حیرت آور آن به 100 كیلومتر در ساعت میرسد. اغلب از آهو، جبیر، قوچ، میش و خرگوش تغذیه می كنند. ذخیره گاه زیستكره توارن یكی از مهمترین زیستگاههای این حیوان ارزنده است. با توجه به جمعیت كم آن،چنانچه تمهیدات جدی در خصوص حفاظت و تكثیر و پرورش آن صورت نگیرد خطر انقراض نسل آن وجود دارد.
پرندگان: گونه های پرنده مهم و شاخص موجود در منطقه عبارتند از: هوبره، زاغ بور،بازهای شكاری، انواع گنجشك سانان، اغلب پرندگان بومی منطقه اند. در بین گونه های یاد شده دو گونه هوبره و زاغ بور از جایگاه و اهمیت ویژه ای بر خوردار میباشند. هوبره: پرنده ایست ازخانواده هوبره، از نظر ظاهری به بوقلمون شباهت دارد. گردن و دم خرمایی رنگ و دراز دارد. پرنده ایست نیمه مهاجر كه در ذخیره گاه زیستكره توران تخم گذاری و جوجه آوری میكند و دارای مهاجرت داخل منطقه ای است.
زاغ بور: پرنده ایست از خانواده كلاغ، پر و بالش بطور كلی نخودی مایل به صورتی است كه بالها و دمش متمایل به سیاه است و كمتر پرواز میكند. بومی ذخیره گاه زیستكره توران است و در منطقه تخم گذاری و جوجه آوری میكند
رستورانها و مراکز خرید
رستورانها:
فست فود میشا: شاهرود، خیابان 22 بهمن، بعد از پارک دوم
فست فود پت و مت: شاهرود، خیابان 22 بهمن، جنب پارک کودک
فست فود وشنا: سمنان، خیابان فجر
اغذیه طراوت: سمنان، میدان مشاهیر