شهرستان خلخال یک منطقه کوهستانی با طبیعت بکر و دست نخورده و بسیار زیبا در جنوب استان اردبیل است که به لحاظ بکر بودن و تنوع آب و هوایی دارای زیبایی های خاص و منحصر به فردی است، بطوریکه این شهرستان 85 درصد جنگل های استان اردبیل را دارا می باشد. این منطقه به دلیل قرار گرفتن کوههای زیبای باغرو (تالش) و همچنین اخذ رطوبت دریای خزر، سرسبز و دارای جنگل ها ، رودهای زیبا ، دشت وسیع پر از گل، زندگی بومی و عشایری و... می باشد که در جای جای آن پرورش زنبور عسل به چشم می خورد. این منطقه یک مکان گردشگری بکر برای علاقه مندان به زیبایی های طبیعی و زندگی سنتی می باشد.
کوهها
رشته کوه تالش
این رشته کوه در حاشیه جنوب غربی دریای خزر و در استان های گیلان و اردبیل و زنجان قرار دارد. این رشته کوه از جلگه لنکران (تقریباً از مغرب شهر لنکران در جنوب جمهوری آذربایجان ) آغاز می شود و از شمال به جنوب به موازات ساحل غربی دریای خزر، به طول ۲۷۰ کیلومتر تا حدود مغرب شهر رودبار (در حدود ۶۷ کیلومتری جنوب شهر رشت ) امتداد می یابد. امتداد آن در شمال ، مرز ایران و جمهوری آذربایجان را تشکیل می دهد و در جنوب ، سفیدرود آن را تقریباً به صورت عمودی از بقیه البرز جدا می کند. رشته کوه تالش از چند رشته کوه کوچک (از جمله باغرو داغ ، بکروداغ ، آق داغ ، ماسوله و پشته کوه ) و کوهها و قلل متعدد تشکیل شدهاست.
این رشته کوه پوشش گیاهی متنوعی دارد. دامنه های شرقی آن عمدتا جنگلی است، مهمترین مناطق جنگلی در تالش ، برنا، شکی ، جیرده و لرزانه با درختانجنگلی بلوط ، صنوبر، وَن و گونه های مذکور در منطقه تالش است همچنینگیاهانی که کاربرد دارویی و صنعتی دارند، مانند شیرین بیان ، پونه ، آویشن، گل گاوزبان ، گل خطمی، گل بنفشه ، پامچال ، شقایق ، لاله کوهی ، کاسنی ، بومادران ، گزنه و گلپر، در دامنه های آن می روید. تالش مراتعییلاقی برای چرای دام نیز دارد . در کوههای تالش علاوه بر گونه های نامبرده ، کفتار، کَل ،بز، خرس ، سنجاب ، بلدرچین ، عقاب ، بلبل ، سهره و سار یافت می شود.
آت اولن
این کوه با ارتفاع 1985 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان خاندبیل غربی و در 15 کیلومتری جنوب غربی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
آردوش داغ
این کوه با ارتفاع 2143 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش سنجبد، دهستان سنجبد شمالی و در 25 کیلومتری شمال غربی شهرستان خلخال واقع شده است.
آسما چالا
این کوه با ارتفاع 2350 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش شاهرود، دهستان پلنگا و در 20 کیلومتری جنوب شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است. این کوه بسیار زیبا دارای ارتفاعات کوچک و بزرک همراه با دره های فراوان و زیبا همراه با روستاهای اطراف می باشد.
آق داغ
آق داغ یکی از ارتفاعات باغرو(تالش) می باشد که با ارتفاع 3322 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش خورش رستم، دهستان خورش رستم جنوبی و در 25 کیلومتری جنوب مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
آیلی داغ
این کوه با ارتفاع 2548 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش سنجبد، دهستان سنجبد جنوبی و در 40 کیلومتری غرب مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
آیی دره سی
این کوه با ارتفاع 2676 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش سنجبد، دهستان سنجبد شمالی و در 32 کیلومتری شمال مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
آق مسجد
این کوه با ارتفاع 2666 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان خانندبیل شرقی و در 15 کیلومتری جنوب شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
آلش آوار
این کوه با ارتفاع 2762 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان سنجبد شرقی و در 12 کیلومتری شمال شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
ازنو
این کوه با ارتفاع 2422 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان خانندبیل شرقی و در 7 کیلومتری جنوب شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است. نام دیگر کوه، گیوان است.
اسپه سیره
این کوه با ارتفاع 2473 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان سنجبد شرقی و در 10 کیلومتری شمال شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است. نام دیگر کوه، اسبه سیره است.
استله گوز
این کوه با ارتفاع 2768 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش شاهرود، دهستان پلنگا و در 22 کیلومتری جنوب شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
امامزاده
این کوه با ارتفاع 2000 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان خانندبیل شرقی و در 8 کیلومتری جنوب مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
امیراصلان یوردی
این کوه با ارتفاع 2383 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش سنجبد، دهستان سنجبد شمالی و در 30 کیلومتری شمال مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
بایقوش قیه
این کوه با ارتفاع 2434 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان خانندبیل شرقی و در 12 کیلومتری جنوب شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
بندسنگساری
این کوه با ارتفاع 2855 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش شاهرود، دهستان پلنگا و در 25 کیلومتری جنوب شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
باغروداغ
این کوه که یکی از ارتفاعات کوه اصلی باغرو (تالش) می باشد با ارتفاع 2696 متر در محدوده شهرستان خلخال ، بخش مرکزی، دهستان سنجبد شرقی و در 10 کیلومتری شمال شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
پاراداغ
این کوه با ارتفاع 2120 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش سنجبد، دهستان سنجبد غربی و در 15 کیلومتری شمال غربی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
پلنگان
این کوه با ارتفاع 2886 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش شاهرود، دهستان پلنگا و در 30 کیلومتری جنوب شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
جبار داغی
جبار داغی با ارتفاع 2162 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان خانندبیل غربی و در 15 کیلومتری جنوب غربی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
طالش بلاغ
این کوه با ارتفاع 2118 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان سنجبد شرقی و در 22 کیلومتری شمال مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
عجم
این کوه یکی از ارتفاعات اصلی رشته کوه باغرو (تالش) را تشکیل می دهد که با ارتفاع 2802 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان سنجبد شرقی و در 12 کیلومتری شمال شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
قاشقاداغ
این کوه با ارتفاع 2683 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان سنجبد شرقی و در 12 کیلومتری شمال شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
قبله تپه سی
این کوه با ارتفاع 2168 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش سنجبد، دهستان سنجبد شمالی و در 25 کیلومتری شمال غربی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
قوشا قارداش
این کوه با ارتفاع 2154 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان خانندبیل غربی و در 7 کیلومتری جنوب غربی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
گونی
این کوه با ارتفاع 2124 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان خانندبیل غربی و در 12 کیلومتری جنوب مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
جیرداغی
این کوه با ارتفاع 2312 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان خانندبیل شرقی و در 7 کیلومتری جنوب مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
چال داغ
چال داغ با ارتفاع 2418 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش سنجبد، دهستان سنجبد جنوبی و در 40 کیلومتری غرب مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
حاجی عبدل داغی
این کوه با ارتفاع 2135 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش سنجبد، دهستان سنجبد غربی و در 17 کیلومتری شمال غربی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
خانقاه داغی
این کوه با ارتفاع 2330 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی، دهستان سنجبد شرقی و در 10 کیلومتری شمال شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
دوشان قلعه سی
این کوه با ارتفاع 2155 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش خورش رستم، دهستان خورش رستم شمالی و در 36 کیلومتری جنوب غربی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
ساری قیه
این کوه با ارتفاع 2302 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش سنجبد، دهستان سنجبد غربی و در 20 کیلومتری شمال غربی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
ساری گونی
این کوه با ارتفاع 2161 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش سنجبد، دهستان سنجبد شمالی و در 35 کیلومتری شمال مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.
شاه معلم
این کوه با ارتفاع 3125 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش شاهرود، دهستان شال و در 55 کیلومتری جنوب شرقی مرکز شهرستان خلخال واقع شده است. بخشی از کوه در محدوده استان گیلان واقع شده است.
نقره چی داغی
این کوه با ارتفاع 2564 متر در محدوده شهرستان خلخال، بخش مرکزی دهستان خانندبیل شرقی و در 10 کیلومتری جنوب مرکز شهرستان خلخال واقع شده است.نام دیگر کوه، ناقاره چی داغی است.
رودها
قزل اوزن
معروفترین و پر آب ترین رودخانه شهرستان خلخال است که در قسمت غربی شهرستان خلخال و در بخش خورش رستم از شمال به جنوب در جریان بوده و بعلت ارتفاع نسبتا زیاد روستاهای اطراف آن ، استفاده از آب آن برای اغلب روستاها میسر نیست . این رودخانه از ارتفاعات کردستان سرچشمه می گیرد که پس از گذر از مسیر های پر پیچ و خم کردستان و آذربایجان شرقی به حوزه خلخال وارد شده و پس از گذر از آن به سد منجیل میریزد که در ادامه با نام سفید رود به دریای خزر می ریزد.
رودخانه هرودآباد
هروچای در شهرستانهای خلخال و كوثر كه جنوبی ترین شهرستانهای استان اردبیل محسوب میشوند، جریان دارد. این ناحیه وسیع توسط چندین رودخانه بزرگ و كوچك زهكشی شده و تمامی آبهای سطحی آن از طریق قزل اوزن و سفید رود به دریای خزر می ریزد. بزرگترین شبكه زهكشی در منطقه خلخال رود بزرگی است كه از سه رود هروچای، آرپاچای و سنگور چای تشكیل شده است. هروچای از ارتفاعات جنوب شهر خلخال سرچشمه گرفته و بسوی شمال می رود. آرپاچای تقریباً درهمان امتداد ولی درجهت مخالف از شمال به جنوب جاری است . هر دو رود در پایین دست به هم پیوسته و جریان به سمت غرب منحرف شده و ارتفاعات مابین خلخال و گیوی را با دره تنگ و عمیقی بریده و به شهر گیوی می رسد. در این منطقه این رود به نام گیوی چای معروف است.
ازنو چایی
سر چشمه آن چشمه ازناو است که در جنوب شهر خلخال واقع است و پس از عبور از روستای خوجین و پدید آوردن باغهای زیبا در امتداد این رودخانه به شهر خلخال می رسد
نورعلی چایی
که از دامنه کوههای باغرو تالش که در شرق شهرستان واقع است سرچشمه می گیرد و پس از گذشتن از روستای اندبیل از سمت شرق وارد شهر خلخال می شود .
قز باخان چایی
که از سمت جنوب غربی خلخال وارد شهر می شود و بعلت محدود بودن حوزه ، آب آن بصورت فصلی بوده و در بارندگی های شدید و به گفته قدیمی تر ها امکان وقوع سیل نیز وجود دارد .
هیرو چایی
سه رودخانه بالا در مرکز شهر خلخال به هم می پیوندند و رودخانههیرو چاییرا تشکیل می دهند که در امتداد جاده خلخال اردبیل به سمت شمال غرب در جریان بوده و در اطراف خود باغهای زیبایی بوجود آورده است.
آرپا چایی
که از حوزه سنجبد شرقی و روستاهای شمالی نظیر اوجغاز سرازیر شده و در نزدیکی روستای " اینالاوا " به هیرو چایی می پیوندد که در ادامه با تعدادی رودخانه فصلی هم به هم پیوسته و پس از گذشتن از شهر گیوی و پیوستن به رودخانه فیروز آباد به قزل اوزن می ریزد .
شاهرود
رودخانه شاهرود که در بخش شاهرود و به سمت جنوب در جریان است و پس از طی مسیر پر پیچ و خم خود به قزل اوزن می پیوندد.
دریاچه
دریاچه فنارود
فینارود خلخال یکی از زیباترین مناطق گردشگری بکر در جنوب شهر خلخال در بالادست روستای خوجین به زبان محلی فیین واقع شده است.این دریاچه بر روی رودخانه کوچک فنارود در منطقه ای به نام فنا رود ایجاد شده است که در واقع یک دریاجه مصنوعی است. امکان شنا کردن و ماهیگیری در ان، جاذبه بی نظیر گردشگری است. بکر بودن این منطقه موجب شده که بسیاری از گردشگران برای گذراندن ساعاتی دلپذیر در دل طبیعت و در دامان کوهستان و جنگل زیبا و هوای خنک به این نقطه سفر کنند. به هر صورت در این روز های گرم تابستانی ما به شما پیشنهاد می کنیم برای چند روز هم که شده به این منطقه بروید.
چشمه ها و آب های گرم معدنی
چشمه ازناو
ازناو یا ازنو منطقهای كوهستانی است كه در جنوب شهر خلخال واقع شده است. بلندترین نقطه این محدوده قله ازنو میباشد كه در 2350 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و از دامنه ضلع غربی این قله و از ارتفاع حدود 1900متری چشمه آبی گوارا و خنک خارج میشود كه به چشمه ازناو شهرت دارد. به سبب وجود 5 غار طبیعی بزرگ و كوچک در سازههای آهكی، شرایط زیستگاهی بسیار مناسب برای كبک، كل و بز وحشی وجود دارد.
چشمه میرعدیل
چشمه میرعدیل یا میرعادل از جمله چشمههای پرآب و گوارا همراه با مناظر و چشماندازهای بدیع شهرستان خلخال است كه در شمال شرقی روستای اندبیل قرار دارد. چشمه میرعدیل در ارتفاع حدود 2000 متری ضلع غربی رشته ارتفاعات باغرو واقع شده است.
چشمه خلخال
چشمه آب گرم خلخال در 22 کیلومتری شمال غربی هروآباد به فاصله 96 کیلومتری میانه از زمین خارج میشود. آب گرم خلخال از دسته آبهای بیکربناته سدیک گرم و گازدار است که در درمان بیماریهای مفصلی و رماتیسم مؤثر است.
آبشار
آبشار نره گر
این آبشار در روستای اسبو، در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقیخلخال استان اردبیلشده است.این ابشار در ارتفاع ۱۹۰۰ متری ازسطح آبهای آزادقرار دارد.قرار دارد .وجود درختان انبوهگردودر این منطقه به وضوح دیده میشود.چمنزارها و مراتع زیبا، با گل های رنگارنگ در حوالی این آبشار جاذبه های بینظیری را به این منطقه بخشیده است. پس از گذر از داخل روستا و طی مسیری در حدود ۲ کیلومتر بصورت پیاده ، آبشار نمایان میگردد.منبع آب این آبشار از برف زمستانی باریده شده بر فراز کوههای که این آبشار در دامنه آن جریان دارد تامین می شود.
آبشار آقبلاغ
این آبشار در خلخال و در كوه آق داغ (سفیدكوه) قرار دارد. در دامنه این رشته كوه چشمه سارهای فراوانی وجود دارد كه تأمین كننده آب جریان های چون میانرودان، گلبند رود، رودخانه زال و … می باشد. مهمترین چشمه این ناحیه كه آبدهی قابل توجهی دارد، چشمه آقبلاغ است. این چشمه در دامنه شرقی قله مركزی آق داغ قرار دارد. این چشمه بلافاصله پس از خروج، آبشار بسیار زیبا و با دورنمای جالب و دیدنی و سفید رنگ تشكیل می دهد. وجود گونه های متنوع گیاهی، درختی و علفی در پیرامون این آبشار زیبائی آن را دو چندان می نماید. نزدیكترین راه ارتباطی به آقبلاغ از طریق یك راه پیاده رو از روستای لرد بخش شاهرود خلخال میسر است.
آبشار دیز
دیز روستایی است که در استان اردبیل، شهرستان خلخال، بخش شاهرود، دهستان شال قرار دارد. آبشار در میان تنگه ای عمیق قرار دارد و تاج آن نسبت به کف دره بیرونزدگی زیادی دارا است. ارتفاع آبشار دیز بیشتر از 50 متر است.
آبشار نوده
آبشار نودهدر استان اردبیل واقع است. آبشار در 4 کیلومتری شرق روستایی با همین نام در منطقه هشجین واقع شده است. روستای نوده در فاصله 15 کیلومتر از هشجین( مرکز بخش خورشرستم) در دامنه جنوبی کوه آق داغ ( ارتفاع 3303 متر ) با منظره ای زیبایی از آبشار ها، دره ها و جنگل، سر سبز و دیدنی است. ارتفاع آبشار در حدود 30 متر و از میان صخره ای سنگی به پایین میریزد.
آق داغ که به معنای کوه سفید است در غرب روستای قارلق و در شمال روستای زیبای شاه باغی واقع شده است. این کوه از سنگ آهک به رنگ سفید تشکیل شده است . این کوه با جلوه سفید ش به نام آق داغ معرف است . اهالی منطقه علاوه بر آق داغ این کوه را با نامهای دیگری نیز می نامند. هاچا داغ به معنای کوه دو شاخه و یا بدلیل وجود مقبره ای بنام امام زاده سلطان سید محمود ، که امازادا داغی نیز نامیده می شود . ارتفاع این کوه از سطح دریا حدودا 2500 متر می باشد . در بخش جنوبی این کوه و در ارتفاع حدودا 2100 متر چشمه ای جاریست که آب بسیار گوارائی دارد نوشیدن آب این چشمه باعث تسریع در هضم شده و سلامتی بخش است.
غارها
غار یددی اولر
در جنوب غربی شهر خلخال و شمال روستای گرمخانه، در ارتفاع حدود ۱۶۰۰ متر از سطح دریا واقع شده. این غار در فاصله ۲۰ کیلومتری شهر خلخال قرار داره و به وسیله جاده آسفالته که از کیلومتر ۱۶ جاده خلخال-هشتجین به طرف غرب ( روستای گرمخانه ) منشعب می شه قرار داره. غار هفتخانه از هفت تالار کوچک ( خانه ) که پشت سر هم و به شکل U انگلیسی قرار دارن تشکیل شده. این غار، دو دهانه ورودی داره، دهانه اصلی رو به شرق قرار داره. چهار تالار از این دهانه به سهولت قابل دسترسیه، ارتفاع ان تالارها به طور متوسط بیشتر از سه متره. در غار هفت خانه بویژه در خانه های اولیه آثار اقامت انسانی به مدت طولانی و استخوانهای پوسیده و راهرو سنگچین که بوسیله انسان بوجود آمده، به چشم می خوره. بررسیها حاکی اینه که این غار پناهگاه تشی (بزرگترین جونده ایران ) و خفاش گوش درازه.
غار آهکی بوزخانا داغی (یخکان)
از یک دهانه ورودی کوچک، تالار اصلی به ابعاد ۱۵در ۳۶ متر و ارتفاع ۱۷متر، تالارهای فردی و فضاهای ناشناخته تشکیل شده. غار یخکان در ارتفاع ۲۵۰۰ متری و با ارتفاع حدود ۶۰ متر فاصله از نوک قله قرار گرفته و جنس زمین آهکیه. دهانه ورودی آن که رو به شرق واقع شده. آثار هوازدگی فیزیکی و خرد شدن سنگ ها، ناشی از یخبندان به صورت واریزه به خوبی قابل مشاهده ست که گاه تا حدود یکصد و پنجاه متری تا پای رودخانه هم واریزه گسترش یافته.
غار جلال اباد
غار جلال آباد در منتهی الیه جنوب شرقی شهرستان خلخال در بخش شاهرود و در نزدیکی روستای جلال آباد، در ضلع غربی رشته کوه ماسوله داغ ( تالش ) و در ارتفاع حدود 2400 متری از سطح دریا واقع شده است.
فاصله غار جلال آباد از مرکز شهرستان خلخال ، حدود 77 کیلومتر است . برای دسترسی به غار پس از عبور از دهستان شال , در محل سه راهی گیلوان ماجولان از طریق جاده ماجولان که به ماسوله منتهی می شود، پس از حدود 25 کیلومتر راه شوسه به روستای جلال آباد می رسیم که غار جلال آباد پس از طی نیم ساعت پیاده روی در دامنه کوه قابل دسترسی خواهد بود.
زیست گاهها و مناطق حفاظت شده
تفرجگاه اندبیل
تتفرجگاه اندبیل که بیشتر به چشمه میر عدیل ( میرعدیل بولاغی ) معروف است در پنج کیلومتری شرق مرکز شهرستان خلخال ، در محدوده روستای اندبیل و در کوهپایه های تالش قرار گرفته و دارای بوته زارهای جنگلی و همجوار با استان گیلان و در میان قله های تماشایی از جمله عجم و پر از چمنزارها و چشمه سارهای پر آب و زلال واقع گردیده است که همه ساله در فصول مساعد سال بویژه ایام تابستان ، مسافران و گردشگران زیادی در این محل حضور می یابند ، بخصوص در سیزدهم فروردین که محل تجمع جمعیت انبوهی از خانواده های شهرستان میباشد .
این منطقه سر سبز و زیبا وعده گاه طبیعت گردان و علاقمندانی است که همه ساله در فصول گرم سال مسیر قدیمی و زیبای پیاده روی خلخال تا اسالم را با پای پیاده از اینجا شروع می کنند و با طی این مسیر از زیباییهای آن استفاده کرده و لذت می برند .
آب چشمه میرعدیل بسیار گوارا و مطبوع بوده و بخاطر ظرفیت بالایی که دارد سرچشمه رودخانه ای با همین عنوان است که در پایین دست چشمه با ایجاد سد های مختلف و همچنین استخرهایی توسط اهالی ، پرورش ماهی قزل آلا نیز در آن رونق دارد.
منطقه گردشگری ازناو
منطقه گردشگری ازناو در جنوب شهر خلخال و در فاصله پنج کیلومتری از آن قرار دارد و شامل کوه ازناو ، چشمه ازناو با آبی بسیار گوارا و باغهای زیبا و مفرح است که همواره پذیرای میهمانان و گردشگران عزیز است.
بلندترین نقطه این منطقه قله زیبای ازناو است که ارتفاعی حدود 2350 متر از سطح دریا دارد که از پای این قله و در شمال شرقی آن چشمه آبی گوارا و خنک با دبی بسیار بالا خارج می شود که به چشمه ازناو شهرت دارد. به برکت وجود این چشمه و ظرفیت آبدهی بالای آن که هیچ موقع از سال هم خشک نمی شود ، باغهای بسیار زیبا و مفرح در امتداد رودخانه بوجود آمده از این چشمه بوجود آمده که زیبایی این منطقه را چندین برابر می کند. قرار داشتن این ناحیه در یک فاصله اندک از جاده اسالم به خلخال ، ارزشهای تفریحی آن را دو چندان می نماید . به سبب وجود تعداد پنج غار طبیعی بزرگ و کوچک در سازه های آهکی ، شرایط زیستگاهی بسیار مناسبی برای زندگی انواع حیوانات و پرندگان وحشی از جمله کل و بز وحشی و کبک و ... بوجود آمده است . وجود موقعیت کوهستانی مناسب و همچنین راه ارتباطی مناسب باعث شده تا این منطقه از قابلیت مناسبی برای توسعه برخوردار باشد . شهرداری خلخال اخیرا امکانات تفریحی مناسبی را برای ازناو تدارک دیده تا شهروندان بتوانند اوقات فراغت خوبی را در این منطقه زیبا داشته باشند.
منطقه حفاظت شده و شکار ممنوع آق داغ
این منطقه به عنوان بزرگ ترین منطقه حفاظت شده و شکار ممنوع استان با وسعت 64000 هکتار در حدود 84.43 درصد از وسعت مناطق حفاظت شده و اثر ملی طبیعی استان را به خود اختصاص داده و 49 ابادی دارای سکنه نیز در محدوده این منطقه قرار گرفته است.
منطقه گردشگری فنارود
منطقه گردشگری فینارود خلخال به عنوان یکی از دالانهای آب و هوایی خلخال با مطبوعترین آب و هوا و چشماندازهای جنگل، مرتع و کوهستان دریچهای به زیباییهای خلخال است. منطقه گردشگری فینارود خلخال یکی از زیباترین مناطق گردشگری بکر در جنوب شهر خلخال در بالادست روستای خوجین به زبان محلی فیین واقع شده است. وجود گیاهان دارویی غنی در این منطقه احساس خوشایندی به گردشگران داده به طوریکه برخی از گردشگران به تهیه گیاهان دارویی در دل طبیعت این منطقه پرداخته و از آب و هوا و زینت طبیعی گل و گیاه فینارود بهرهمند میشوند. فینارود منطقهای است که میتوان جنگل و کوهستان و مرتع را در یک نگاه به وضوح دید و قرار گرفتن دریاچه سد فینارود در بالادست این منطقه امکان برگزاری جشنواره ماهیگیری در این منطقه را برای اهالی فراهم ساخته است.
پل معلق هشتجین
پل معلق پیرتقی در دره های عمیق و زیبای شهر هشتجین از توابع خلخال شاید یکی از بلند ترین پل های معلق ایران باشد. عبور از این پل که از روی دره های عمیق می گذرد با تکان هایش قطعا یکی از هیجان انگیز ترین لحظات را برای بازدید کننده ها به ارمغان خواهد آورد. سالانه عده زیادی برای بازدید از این پل راهی این شهرستان می شوند. این پل، درست شبیه تصویرهایی است که از پل های خطرناک دنیا دیده اید. بلند و طولانی با طناب هایی که چوب های لرزان را کنار هم نگه داشته و از روی دره های عمیق می گذرد. این پل در محل اتصال دو رودخانه گیوی چایی و قزل اوزن ساخته شده و 70 متر طول و یک متر عرض دارد و ارتفاع آن از رودخانه به 60 متر می رسد. برای گذر از این پل باید مقدار زیادی دل و جرات، کفش کوهپیمایی ساده، لباس فصل و ترجیجا کاپشن بارانی همراه داشته باشید. در گذر از پل، صدای خشک چوب ها، نسیم خنک هشتجین و ریزش آرام آب از دل کوه فضا را رویایی تر می کند. یک رویای پرهیجان و ترسناک که با گذر از مسیر 70 متری پل می تواند تبدیل به آرامشی دلنشین شود.
جنگل ها و پارک های جنگلی
جنگل اندبیل خلخال
به دلیل واقع شدن در حد فاصل دو ناحیه پوشش گیاهی ایران(ناحیه خزری و ناحیه ایرانی و تورانی) از تنوع پوشش گیاهی غنی و آب و هوای زیبا و ییلاقی برخوردار است از امكانات اكوتوریستی منطقه می توان به موارد ذیل اشاره نمود: جنگل زیبا با پوشش درختان شامل گلابی وحشی، بلوط، آلوچه و ...، چشمه میرعادل بولاغی كه باعث بوجود آمدن استخری در پایین دره جهت پرورش ماهی و صید ورزشی با قلاب شده است، وجود پیست اسكی برای انجام ورزش اسكی روی یخ و اسكی روی چمن، محیطی بكر و زیبا برای محققین و دانشجویان و اساتید علوم طبیعی و ...
گردنه ها
گردنه اسالم
جاده اسالم به خلخال یک از جاذبه های گردشگری ایران است که تاکنون ناشناخته مانده و شاید بزرگترین حسن این جاده نیز همین باشد. جاده ای با یک مسیر پیچ در پیچ که از خلخال در استان اردبیل شروع شده و با طی فاصله ای 70 کیلومتری به اسالم در استان گیلان منتهی می شود. طبیعت بکر و دست نخورده، زیبائی های وحشی جنگلی، زندگی سنتی افراد بومی، تولید عسل های ناب، وجود آبشار و دریاچه، دشت وسیع گل و گیاهان کمیاب و...از جمله ویژگی هایی است که گردشگران می توانند در یک جاده 70 کیلومتری یک جا همه این مواهب و دیدنی ها را مشاهده کرد. جاده خلال - اسالم ترکیبی از جنگل و دشت، گلزار و آبشار و دریاچه است؛ تصویری از زیباترین جاذبه های طبیعی که کنار هم چیده شدهاند.
طبیعت بکر و دست نخورده، زیبائی های وحشی جنگلی، زندگی سنتی افراد بومی، تولید عسل های ناب، وجود آبشار و دریاچه، دشت وسیع گل و گیاهان کمیاب و...از جمله ویژگی هایی است که گردشگران می توانند در یک جاده 70 کیلومتری یک جا همه این مواهب و دیدنی ها را مشاهده کرد.
روستاهای هدف گردشگری
روستای برندق
روستای برندق در مرکز دهستان خورش رستم جنوبی از توابع بخش خورش رستم شهرستان خلخال، در فاصله 75 کیلومتری خلخال و 190 کیلومتری اردبیل واقع گردیده است. که دارای جاذبه های مانند گورستانهای تاریخی، بنای تاریخی چهارگوش، آبشار، زیارتگاه سید حسن معراجی در 6 کیلومتری روستا. همچنین این روستا دارای سیمای سرسبز با کوههای اطراف می باشد
روستای خوجین
این روستا در بخش مرکزی خلخال، دهستان خانندبیل شرقی در فاصله 3 کیلومتری شهر خلخال و در ارتفاع 1900 متری از سطح درریا واقع است.
جاذبه های شاخص آن عبارتند از: باغات میوه، قلعه باستانی کفو، امام زاده های هاشم، ابراهیم و خانه های تاریخی روستا، قلعه ازناو، کوه هوت خونی، آبشار کمرخونی، آسیاب قدیمی
روستای اندبیل
روستای هدف گردشگری اندبیل در بخش مرکزی خلخال، دهستان خانندبیل شرقی، 117 کیلومتری اردبیل، 4 کیلومتری خلخال و در ارتفاع 1855 از سطح دریا واقع است.
جاذبه های شاخص آن عبارتند از: پیست اسکی انندبیل، آب و هوای سرد و مطبوع کوهستانی، جویبارها و چشمه های طبیعی، دریاچه زیبای طبیعی. این روستا حدود 1500 نفر جمعیت مشتمل بر 400 خانوار دارد.
روستای ماجولان
روستای هدف گردشگری ماجولان در بخش خورش رستم جنوبی از توابع بخش خورش رستم شهرستان خلخال در فاصله 53 کیلومتری خلخال، 35 کیلومتری شهر کلور، 32 کیلومتری ماسوله و در ارتفاع 1750 متری از سطح دریا واقع است.
جاذبه های گردشگری عمده و شاخص آن عبارتند از: قله شاه معلم با ارتفاع 1750 متری از سطح دریا، غار یخگان، باغات زیبا و حاصلخیز گردو و سیب
روستای کزج
روستای هدف گردشگری کزج در بخش خورش رستم شمالی از توابع بخش خورش رستم شهرستان خلخال، در فاصله 55 کیلومتری خلخال و 17 کیلومتری شمالغرب هشتجین و در ارتفاع 1250 متری از سطح دریا واقع است.
جاذبه های شاخص این روستا عبارتند از: مناظر ییلاقی و بافت سنتی پلکانی شکل، رودخانه قزل اوزن، باغات میوه، چشم اندازهای زیبا و بکر نیمه جنگلی و ارتفاعات مشرف بر روستا، محلات سنتی شامل: خرمنلر، دره دوران، آشاغی باش و پیرلر
نوشتن دیدگاه